Phân biệt hồng trà và lục trà dựa trên 5 yếu tố chính

Nếu bạn là người yêu trà hoặc chỉ vừa mới bắt đầu tìm hiểu, thì việc phân biệt hồng trà và lục trà chắc hẳn sẽ khiến bạn bối rối. Cả hai đều được làm từ cùng một loại cây nhưng lại khác biệt hoàn toàn về hương vị, màu sắc và quy trình chế biến. Vậy đâu là đặc điểm giúp nhận biết chính xác từng loại? Cùng Nông sản Yên Bái khám phá ngay trong bài viết dưới đây nhé!

1. Phân biệt hồng trà và lục trà qua quá trình chế biến

Điểm khác biệt lớn nhất giữa hồng trà và lục trà chính là mức độ oxy hóa.

• Lục trà (trà xanh) không qua quá trình oxy hóa. Sau khi hái, lá trà sẽ được làm héo, rồi dệt men bằng nhiệt để giữ màu xanh tự nhiên và hương vị tươi mới.
• Hồng trà (trà đen) thì ngược lại – trải qua quá trình oxy hóa hoàn toàn, khiến lá chuyển màu sẫm và tạo nên hương thơm đậm, vị ngọt hậu.

Chính mức độ oxy hóa này quyết định màu sắc, hương vị và công dụng của mỗi loại trà.

Cụ thể bạn đọc có thể theo dõi trong bảng sau:

Diệt men là bước khác biệt quan trọng nhất của lục trà so với hồng trà. Lá trà được xử lý nhiệt ngay sau khi hái bằng cách hấp hoặc sao. Ở Việt Nam thường dùng phương pháp sao trà trên chảo nóng. Mục đích là để vô hiệu hóa enzyme polyphenol oxidase, ngăn chặn quá trình oxy hóa, giúp giữ được màu xanh tự nhiên và các hợp chất có lợi như catechin.

Trong khi đó hồng trà trải qua quá trình lên men hoàn toàn. Đây là bước quyết định làm nên đặc trưng của hồng trà. Lá trà được trải ra trong môi trường ẩm, nhiệt độ và độ ẩm được kiểm soát. Trong quá trình này, enzyme polyphenol oxidase tương tác với oxygen, biến hợp chất catechin thành theaflavin và thearubigin. Lá trà chuyển từ xanh sang đồng đỏ.

Ngoài ra, môi trường trồng trọt và kỹ thuật lên men cũng đóng vai trò quan trọng trong việc định hình hương vị cuối cùng. Trà từ vùng cao thường cho hương vị tinh tế hơn so với trà trồng ở vùng thấp.

2. Phân biệt hồng trà và lục trà qua hương vị

Hồng trà và lục trà không chỉ khác nhau về quy trình chế biến mà còn sở hữu những đặc trưng hương vị riêng biệt, tạo nên trải nghiệm thưởng thức hoàn toàn khác nhau. 

2.1 Lục trà – nhẹ nhàng, thanh mát

• Màu nước: Vàng xanh hoặc xanh nhạt.
• Hương vị: Chát dịu, thanh mát, hơi thảo mộc.
• Phù hợp cho: Người mới uống trà, thích vị nhẹ, tốt cho gan, giải nhiệt.

Lục trà thường được yêu thích vào mùa hè vì tính mát, giúp thanh lọc cơ thể. Đặc biệt, nhiều người còn dùng lục trà để làm đẹp da hoặc giảm cân nhờ vào hàm lượng chất chống oxy hóa cao.

2.2 Hồng trà – đậm đà, ngọt hậu

• Màu nước: Đỏ cam hoặc nâu hổ phách.
• Hương vị: Đậm đà, ngọt hậu, thơm nồng.
• Phù hợp cho: Người thích trà mạnh, uống vào buổi sáng để tỉnh táo.

Hồng trà rất phù hợp khi kết hợp với sữa tạo thành món trà sữa nổi tiếng. Vị ngọt hậu của hồng trà khiến người uống cảm nhận được chiều sâu và sự quyến rũ của lá trà đã được oxy hóa kỹ.

So sánh trực quan giữa hương vị hồng trà và lục trà:

3. Phân biệt thông qua lợi ích sức khỏe của hồng trà và lục trà

Hàm lượng các chất như catechin, theaflavin, thearubigin… trong hồng trà và lục trà khác nhau. Do đó dù cùng có chung nhiều lợi ích nhưng mức độ tác dụng sẽ khác nhau.

Về lợi ích của từng loại chất bạn đọc có thể tham khảo tại: Tác dụng của trà Shan tuyết

4. Phân biệt hồng trà và lục trà qua cách pha trà

Nhiệt độ nước là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến việc chiết xuất hương vị và các hợp chất trong trà. Sử dụng nhiệt độ không phù hợp có thể làm trà bị đắng hoặc mất đi hương vị tự nhiên.

Lý do sự khác biệt về nhiệt độ:

• Hồng trà: Do đã trải qua quá trình lên men hoàn toàn, lá trà đen ít nhạy cảm hơn với nhiệt độ cao. Nhiệt độ gần sôi giúp giải phóng tối đa theaflavin, thearubigin và các hợp chất tạo hương thơm mạnh mẽ, đậm đà.
• Lục trà: Không trải qua lên men, lá trà xanh chứa nhiều catechin và các hợp chất dễ bị phá hủy ở nhiệt độ cao. Nhiệt độ thấp hơn giúp giữ được hương vị tươi mát, màu sắc xanh nhạt và giảm nguy cơ vị chát gắt do tannin bị chiết xuất quá mức.

5. Sự khác nhau về cách sử dụng của hồng trà và lục trà

Mặc dù có thể thưởng thức hồng trà và lục trà theo nhiều cách khác nhau theo sở thích của từng người nhưng vẫn có sự khác biệt giữa chúng. Dựa trên đặc tính và tác dụng, mỗi loại trà lại có lời khuyên sử dụng khác nhau. 

Hồng trà có tính ấm, thường được dùng vào buổi sáng hoặc chiều muộn để giúp cơ thể tỉnh táo, làm ấm người và hỗ trợ tiêu hóa. Loại trà này phù hợp với người thể hàn, dễ lạnh bụng và có thể pha thêm sữa, mật ong hoặc chanh để tăng hương vị.

Ngược lại, lục trà có tính mát, thích hợp dùng vào buổi trưa hoặc những ngày nắng nóng để thanh nhiệt, giải độc và làm dịu tinh thần. Lục trà thường được dùng nguyên chất hoặc kết hợp với các loại thảo mộc như hoa nhài, sen, bạc hà, nhưng nên tránh uống khi bụng đói hoặc vào buổi tối.

6. Kết luận

Việc phân biệt hồng trà và lục trà không chỉ giúp bạn hiểu rõ về từng loại trà, mà còn là cơ hội để chọn cho mình một phong cách thưởng trà phù hợp. Hồng trà mạnh mẽ, đậm đà như một ly cà phê buổi sáng. Lục trà dịu nhẹ, thanh mát như một làn gió nhẹ giữa trưa hè. Dù bạn chọn loại nào, hãy thưởng thức trà bằng sự thư thái – đó chính là điều quý giá nhất.